Sự cố lộ lọt dữ liệu lớn xảy ra vào ngày 10/9/2025 tại Trung tâm Thông tin tín dụng quốc gia (CIC) chứa nhiều thông tin quan trọng như họ tên, số CMND/CCCD, tài khoản ngân hàng…được nhận định là vụ lộ dữ liệu lớn nhất từ trước đến nay. Đây có thể sẽ là cơ hội, là “miếng mồi béo bở” để tội phạm mạng khai thác triệt để, tạo ra những chiêu trò lừa đảo chiếm đoạt tài sản ngày càng tinh vi, xảo quyệt.

Trong thời gian tới, người dân có thể đối diện với những kịch bản lừa đảo mới vô cùng hoàn hảo, khó lường. Trong đó, tội phạm sẽ giả mạo, mạo danh các ngân hàng, CIC, tổ chức tín dụng… nhắn tin hoặc gửi email, tin nhắn qua mạng xã hội thông báo những thông tin giả, ví dụ như: "Tài khoản ngân hàng của bạn đã bị lộ thông tin, lộ mật khẩu… đề nghị anh/chị cung cấp thông tin hoặc xác minh lại thông tin hoặc click vào links sau để đổi mật khẩu"; "Do sự cố tại CIC đề nghị quý khách hàng đăng nhập vào tài khoản theo liên kết sau để thay đổi mật khẩu"; "Ngân hàng XXX: Giao dịch 12,500,000 VND tại POS #HANOI. Nếu không phải bạn, vui lòng nhập mã hủy: https://xxx.vn/verify/xxx"; "Ngân hàng XXX: Tài khoản của bạn bị tạm khóa vì nghi vấn bất thường. Truy cập ngay: http://xxx.vn/unlock để xác thực thông tin."; "Ngân hàng XXX: Phát hiện đăng nhập khác địa điểm. Nếu không phải bạn, xác nhận tại: https://xxx-secure.com/confirm"… Các đường link này sẽ dẫn đến một trang web giả mạo hoặc chứa mã độc có khả năng đánh cắp thông tin đăng nhập, mật khẩu hoặc tải các ứng dụng giả mạo để chiếm quyền điều khiển thiết bị.

Ngoài ra, tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản sử dụng công nghệ cao trên không gian mạng có thể giả mạo tổng đài các ngân hàng, tổ chức tín dụng, CIC… gọi điện thoại thông báo báo tài khoản không an toàn, phát hiện rủi ro đề nghị cung cấp thông tin, mã OTP để xác minh.

Bên cạnh đó, các đối tượng này còn giả mạo lực lượng Công an, nhất là Cục An ninh mang và phòng chống tội phạm công nghệ cao… gọi điện thông báo tài khoản có giao dịch bất hợp pháp đề nghị cung cấp thông tin để xác minh hoặc đe dọa, thao túng tâm lý bị hại.

Cuối cùng các đối tượng có thể đưa ra thông tin giả mạo về việc có thể chỉnh sửa thông tin tín dụng trong hệ thống CIC, "xóa nợ xấu CIC" hoặc bán dữ liệu cá nhân liên quan đến sự kiện trên.

Có thể nói, những nhóm nạn nhân dễ bị tội phạm nhắm tới thường là sinh viên (dễ bị dụ dỗ bằng các gói vay vốn học tập, việc làm thêm), công nhân và viên chức (thường nhận tin giả mạo về nợ xấu, tín dụng), người lớn tuổi ít am hiểu công nghệ (dễ tin các cuộc gọi giả danh ngân hàng, Vông an).

Mục đích của các đối tượng nhằm khai thác, thu thập thông tin cá nhân để xây dựng kịch bản lừa đảo tiếp theo; lừa đảo nạn nhân tự chuyển tiền; lừa nạn nhân tải ứng dụng độc hại để chiếm quyền điều khiển thiết bị, chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng….

Để phòng tránh, Phòng Cảnh sát hình sự khuyến cáo người dân thường xuyên cập nhật các thông báo, cảnh báo từ cơ quan Công an, các ngân hàng và báo chí chính thống để biết các phương thức, thủ đoạn lừa đảo; biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân; biết cách phòng ngừa bảo vệ an toàn cho bản thân và gia đình; cách thức tố giác tội phạm…cách nhận biết và từ chối các cuộc gọi lừa đảo.Đặc biệt, sinh viên và công nhân không nên tin vào quảng cáo “xóa nợ CIC”, “vay nhanh lãi suất 0%”. Với người lớn tuổi, gia đình nên thường xuyên nhắc nhở, hướng dẫn cách nhận biết các cuộc gọi, tin nhắn lừa đảo.

Trong mọi trường hợp không cung cấp mật khẩu, mã OTP hay các thông tin bảo mật khác liên quan đến tài khoản ngân hàng cho bất kỳ ai qua điện thoại, tin nhắn, kể cả đối tượng tự xưng là lực lượng Công an, cán bộ ngân hàng.

Đặc biệt người dân tuyệt đối không chuyển tiền đến bất kỳ tài khoản lạ nào mà chưa xác minh thông tin cụ thể, kể cả các tài khoản có tên tương tự cơ quan, tổ chức Nhà nước như: TK TAM GIU CA TINH ABC, CHI CUC THUE TINH ABC, DIEN LUC HA NOI… Tất cả cơ quan, tổ chức nhà nước khi thu tiền đều phải có hóa đơn, chứng từ theo quy định.

Khi cần thay đổi thông tin liên quan đến tài khoản ngân hàng phải đến trực tiếp quầy giao dịch hoặc thông qua ứng dụng chính thức (có trong Google Play hoặc Appstore), website chính thống của ngân hàng đó.

Người dân cũng cần tuyên truyền phương thức, thủ đoạn lừa đảo đến người thân, bạn bè để chủ động phòng ngừa, nhất là phụ huynh cần tăng cường hướng dẫn con cái các kiến thức về đời sống, xã hội, kỹ năng sống; trợ giúp, hướng dẫn ông, bà, bố, mẹ lớn tuổi thực hiện các vấn đề liên quan đến công nghệ,

Sau vụ lộ lọt dữ liệu lớn nhất từ trước đến nay, tội phạm mạng sẽ có nhiều điều kiện để lừa đảo vì các đối tượng đã nắm những thông tin chính thức, xác thực của người dân. Do đó, mỗi người cần nâng cao cảnh giác, cập nhật khuyến cáo từ cơ quan công an, ngân hàng và báo chí chính thống nhằm “nâng cao sức đề kháng”, chủ động phòng ngừa để bảo vệ tài sản của bản thân và gia đình./.