Lỗi quá tải, hay nói cách khác là xe chở hàng hóa quá số trọng tải cho phép. TRỌNG TẢI là khả năng chịu nặng tối đa cho phép về mặt kỹ thuật của phương tiện vận chuyển do nhà chế tạo công bố trong tài liệu kỹ thuật của xe. Khi kiểm định xe tải, tải trọng thiết kế của xe là trọng tải cho phép được ghi trong giấy chúng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của phương tiện cơ giới tham gia giao thông đường bộ. Theo Quy chuẩn 41/2016/NĐ-CP đã chỉ rõ: “ Tải trọng toàn bộ xe là khối lượng xe, đo bằng kilogam (kg) hoặc tấn (t) ở trạng thái tĩnh được ghi theo thông số quy định trong giấy chứng nhận kiểm định an toàn kĩ thuật và bảo vệ môi trường cộng với số lượng của người, hành lý và hàng hóa xếp trên xe.”
Lực lượng Cảnh sát giao thông kiểm tra nồng độ cồn lái xe tải trên địa bàn thành phố
Vì vậy tải trọng là sức tải mà nhà nước quy định cho một chiếc xe, đây chính là thông số để xác định một chiếc xe có chở quá số lượng hàng hóa cho phép của nhà nước hay không. Người có thẩm quyền sẽ xem xét Giấy chứng nhận này để có căn cứ ra quyết định xử phạt xe quá tải.
Từ Bắc vào Nam, trên những tuyến đường tỉnh lộ và quốc lộ đang phải “oằn” mình trước những chiếc xe “khổng lồ”. Quy định về trọng tải xe được phép chạy qua luôn được tuyên truyền rộng rãi qua các phương tiện thông tin đai chúng, tuy nhiên có những tuyến đường chỉ được phép chở 30-40 tấn, chủ xe lại chở lên gấp 2,3 lần, thậm chí gấp 5 lần quy định. Việc làm trên được ví như hành động “tàn sát” các tuyến đường, gây ra sự xuống cấp nghiêm trọng. Những tuyến đường bị sụt lún, vỡ từng mảng do không chịu nổi tải tiềm ẩn nguy cơ mất An toàn giao thông.
Không những thế, xe chở quá tải còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới các thao tác kỹ thuật của lái xe, điển hình như không kịp phản ứng, căn đường và xử lý tình huống không chuẩn xác… Không những thế, nó còn là nguyên nhân gây ra các hư hỏng đột ngột như nổ lốp, giảm hoặc mất hiệu lực của hệ thống phanh, lật xe khi vào cua, sẽ dẫn đến những tai nạn nghiêm trọng. Thực tế, có rất nhiều vụ tai nạn xảy ra gây thiệt hại về người và tài sản mà nguyên nhân là xe chở quá tải.
Xét thấy đây là hành vi gây tiềm ẩn nguy cơ mất ATGT cũng như gây hậu quả nghiêm trọng, thì tại Nghị định 46/2016/NĐ-CP đã đưa ra chế tài xử lý lỗi vi phạm này tương đối cao. Nhưng khi Nghị định 100/2019/NĐ-CP mới nhất được ban hành, mức phạt với lái xe quy định tại Điều 24 cũng như mức phạt với chủ xe tại Điều 30 nghị định này đã tăng lên rất nhiều. Cụ thể các mức phạt như sau:
STT Mức quá tải Mức phạt với lái xe Mức phạt với chủ xe
1 10 - 30% 800.000 - 01 triệu đồng Tước GPLX Từ 01- 03 Tháng 02 - 04 triệu đồng
2 30 - 50% 03 - 05 triệu đồng. Tước GPLX Từ 01- 03 Tháng 06 - 08 triệu đồng
3 50 - 100% 05 - 07 triệu đồng. Tước GPLX Từ 01- 03 Tháng 14 - 16 triệu đồng
4 100 - 150% 07 - 08 triệu đồng. Tước GPLX Từ 02- 04 Tháng 16 - 18 triệu đồng
5 Trên 150% 08 - 12 triệu đồng. Tước GPLX Từ 03 - 05 Tháng 18 - 20 triệu đồng
Lưu ý: Xe chở quá trọng tải dưới 10% không bị xử phạt.
Mức phạt với chủ xe nêu trên là mức phạt đối với chủ xe là cá nhân. Nếu chủ xe là tổ chức mức phạt gấp đôi. Lái xe ngoài bị phạt tiền còn bị buộc hạ phần hàng quá tải theo hướng dẫn của lực lượng chức năng tại nơi phát hiện vi phạm; Nếu chủ xe đồng thời là người trực tiếp điều khiển phương tiện thì bị xử phạt theo mức phạt đối với chủ xe;
Vừa qua, Phòng CSGT đường bộ- đường sắt CATP Hải Phòng đã có kế hoạch tăng cường tuần tra, kiểm soát xử lý vi phạm chuyên đề chở hàng quá tải trọng. Từ ngày 19/01-19/02/2020, đã xử lý và lập biên bản 07 trường hợp vi phạm với lỗi vi phạm quá tải. Tổng tiền xử phạt là 43.400.000đ ( trong đó 18.800.000 đối với 04 trường hợp cá nhân và 24.600.000đ đối với 03 trường hợp là tổ chức)
Trong thời gian tới, Phòng CSGT đường bộ- đường sắt CATP Hải Phòng tiếp tục thực hiện kế hoạch trên, tập trung trên các tuyến Quốc lộ và Tỉnh lộ trọng điểm . Thế nhưng ý thức tự giác của chủ doanh nghiệp, chủ cơ sở vận tải trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về TTATGT, không xếp và vận tải hàng hoá, vật liệu quá trọng tải cho phép của xe và của cầu đường…là vô cùng quan trọng.