Trước tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, nhu cầu sử dụng khí oxy tại các cơ sở điều trị và người dân là rất lớn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về cháy, nổ.
Bản chất oxy là chất khí không cháy được, nhưng trong môi trường giàu oxy, vật liệu có thể dễ bắt cháy bởi các nguồn lửa như ma sát, ngọn lửa trần, thiết bị điện… do vậy, để hạn chế thấp nhất nguy cơ có thể xảy ra cháy, nổ trong quá trình vận chuyển, lưu giữ, bảo quản, sử dụng bình khí oxy, Cục Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ khuyến cáo một số biện pháp PCCC sau:
1. Vận chuyển
- Khi vận chuyển bình khí oxy, nhân viên áp tải hoặc người vận chuyển phải biết rõ tính chất hóa lý của hóa chất.
- Cấm hút thuốc trong khi làm việc.
- Quần áo, găng tay không dính dầu mỡ.
- Xe dùng vận chuyển phải là xe sàn gỗ (cấm dùng xe Benz, xe thành sắt, thùng sắt, xe súc vật kéo). Nếu là xe sàn sắt nhất thiết phải có các tấm đệm dưới sàn xe bằng cao su hoặc ván gỗ. Sàn xe phải sạch sẽ, tuyệt đối không dính dầu mỡ. Không được vận chuyển các bình khí oxy chung với các vật tư, nhiên liệu hoặc với bình khí dễ cháy và các chất dễ cháy nổ khác. Trên xe phải trang bị phương tiện chữa cháy thích hợp.
- Khi vận chuyển xe phải có mui hoặc bạt che mưa, che nắng….
- Trước khi xếp bình khí oxy lên phương tiện vận chuyển, người có hàng và người phụ trách phương tiện vận chuyển phải cùng kiểm tra, nếu phương tiện vận chuyển đảm bảo an toàn mới được xếp hàng lên.
- Không xếp bình khí oxy cao quá thành thùng xe, xếp cân đối ở giữa xe, đầu van bình đặt cùng chiều.
- Bình khí oxy là loại chịu áp lực phải chèn, chống va đập.
- Bình khí oxy phải có vòng cao su hoặc giữa các bình phải có lớp đệm êm để chắn, lớp dưới cùng phải chèn chặt, tránh va chạm, xô lăn tác động các bình vào với nhau.
- Trong quá trình xếp dỡ bình khí oxy phải nhẹ nhàng, không quăng ném, kéo lê, quăng vứt, va chạm mạnh, làm đỗ vỡ, không được ôm vác vào người. Khi dỡ hàng phải đưa đế bình xuống trước và phía dưới có lót cao su giảm chấn.
- Khi vận chuyển bình khí không được lăn hoặc kéo lê bình khí ở tư thế nằm ngang.
- Phải kiểm tra thiết bị nâng chuyển bảo đảm an toàn mới được tiến hành xếp dỡ các kiện hàng. Khi nâng hoặc hạ bình phải trong lồng có các lan can bảo vệ, không sử dụng cáp, xích, nam châm hoặc móc cáp vào vị van chai, nắp chai để nâng.
- Không được sử dụng cơ cấu bảo vệ van để nâng chai trừ khi chúng được thiết kế cho việc này.
- Sau khi xếp xong khoá thành xe lại cẩn thận, phương tiện chuyên chở phải chắc chắn, trong quá trình chuyên chở phải nhẹ nhàng, tránh chấn động mạnh.
- Trên đường vận chuyển, nếu bốc dỡ bớt hàng xuống, phần còn lại phải được chèn buộc cẩn thận đảm bảo không lăn, đổ xê dịch mới được tiếp tục vận chuyển.
- Trên đường vận chuyển bình khí oxy, chủ phương tiện không được đỗ dừng phương tiện ở nơi công cộng đông người (chợ, trường học…), nơi phát sinh ra nguồn nhiệt và không được đỗ lâu dưới trời nắng gắt.
- Cấm vận chuyển chung với người, gia súc và các hàng hóa khác.
- Khi vận chuyển bình khí oxy phải có giấy phép vận chuyển hàng hóa nguy hiểm cháy, nổ của cơ quan có thẩm quyền.
2. Lưu trữ, bảo quản
- Bình khí oxy phải để vào kho chứa chuyên dụng hoặc nơi râm mát. Nếu để ngoài trời phải có các phương tiện che nắng, tránh để hấp thụ nhiệt cao sẽ làm tăng áp suất của bình (nhiệt độ khu vực tồn chứa không được cao hơn 52oC).
- Kho phải bố trí ở nơi ít người qua lại, thoáng mát, khô ráo, tránh chấn động mạnh và cách xa nguồn nhiệt.
- Không để lẫn bình khí oxy với dầu, mỡ hoặc các chất dễ cháy nổ khác, các loại hóa chất ăn mòn.
- Bình để trong kho xếp đứng thì nền phải bằng phẳng, chắc chắn, không gồ ghề và có thanh giằng phân thành lô. Nếu xếp nằm thì giữa các lớp phải có tấm đệm êm. Giữa các lô phải có khoảng cách đi lại để kiểm tra.
- Đèn chiếu sáng trong kho phải là loại đèn phòng nổ.
- Thường xuyên kiểm tra độ xì hở. Nếu phát hiện bình nào không an toàn cần phải báo cáo để xử lý kịp thời.
- Không lưu trữ chung bình khí oxy với các bình khí nguy hiểm khác hoặc vật liệu dễ cháy.
- Khu vực bảo quản phải được niêm yết biển cảnh báo nguy hiểm, biển cấm lửa tại vị trí dễ quan sát để thực hiện.
- Không sử dụng, bảo quản tồn trữ bình khí oxy đã quá niên hạn kiểm định.
- Tuyệt đối không sinh hoạt hoặc ở tại trong kho.
3. Sử dụng
- Trước khi sử dụng bình khí oxy cần phải kiểm tra toàn bộ khuôn tay, phương tiện sử dụng... tuyệt đối không được dính dầu mỡ.
- Kiểm tra đồng hồ điều áp và các bộ phận có liên quan đến quá trình sử dụng như: đồng hồ điều áp phải hoạt động tốt, áp kế chuẩn làm việc chính xác, dây dẫn không rò rỉ, tay hàn đảm bảo kín tuyệt đối).
- Tất cả các gioăng đệm kín phải làm bằng vật liệu quy định, đúng tiêu chuẩn và đặc biệt không dính dầu mỡ.
- Tuyệt đối không tháo đầu êcu chặn của van khi trong bình còn áp suất (khí nén).
- Đóng mở van bình khí phải nhẹ nhàng và từ từ để tránh gây hiện tượng xung áp.
- Sử dụng phải để cách xa ngọn lửa trần trên 10m.
- Khi ngừng sử dụng phải đóng van bình lại.
- Không nạp khí khác loại vào bình.
- Không tự ý sang chiết từ bình này sang bình khác.
- Những người chưa qua đào tạo không được sử dụng bình chứa áp lực. Người sử dụng không được tự ý sửa chữa, thay đổi, tháo bỏ bất kỳ bộ phận nào của bình chứa khí hoặc van, kể cả cơ cấu giảm áp, các phụ kiện khác. Người sử dụng bình khí phải tuân thủ các quy định an toàn khác có liên quan như an toàn làm việc trong không gian kín, an toàn phòng cháy nổ….Người sử dụng có trách nhiệm đảm bảo khu vực làm việc sạch sẽ, không có mối nguy trượt ngã. Thực hiện thu gom dụng cụ và vật tư, dọn dẹp vệ sinh, vận chuyển rác và rác thải nguy hại sau mỗi ca làm việc.
Khi có cháy, Báo ngay cho lực lượng Cảnh sát PCCC theo số điện thoại 114.